"Als het gaat om ‘Preken en de Geest’ geloof ik dat elke prediker is geroepen om die werkelijkheid te leren kennen en ervaren: de krachtige werking van de Geest die ons leidt, die ons vervult, die ons woorden geeft waar we zelf niet op kwamen, die ons in de ruimte zet, die ons leert om volledig afhankelijk van hem te zijn."
Ik ben wel heel benieuwd hoe Jos dit verder concreet zou willen maken.
Geestschuwheid
Het boek Preken van Tim Keller stond centraal tijdens de studiedag. Jos ging in op het laatste hoofdstuk, over preken en de Geest. Hij gaf twee punten van kritiek aan, waar ik me helemaal in kan vinden:
1. Een hoofdstuk over de Geest kan toch onmogelijk het láátste hoofdstuk zijn in een boek over preken? "Prediking is toch van den beginne ondenkbaar zonder de heilige Geest? Het Woord kan niet zonder de Geest."
2. Het hoofdstuk biedt te weinig. "Het gaat eigenlijk niet over de Geest zelf." Dit is, meent Jos (en ik denk dat hij hierin gelijk heeft), terug te leiden op een gangbare metafoor: die van de Geest als schijnwerper op Christus. Die leidt - in de gereformeerde traditie - tot wat Jos noemt "Geestschuwheid." "De christelijke kerk berooft zichzelf op deze manier van wat ze het allermeest nodig heeft: (aandacht voor) de aanwezigheid en de kracht van de heilige Geest, juist ook in en onder de prediking."
Aansluiten bij wat de Geest doet
Keller stelt de vraag: ‘Hoe kunnen wij in onze prediking ruimte maken voor het werk van de heilige Geest?’ Maar - merkt Jos terecht op - moeten we niet een andere vraag stellen? Namelijk: "Hoe werkt de heilige Geest in en door de prediking en hoe kunnen wij (als predikers en hoorders) ons door hem laten leiden? Niet beginnen dus bij onszelf (hoe wij ruimte maken) maar bij de heilige Geest (hoe hij werkt)."
Zalving met de Geest
In dat verband noemt Jos dan de notie van de "zalving met de Heilige Geest". Jezus preekte "in de kracht van de Geest", nadat hij was gezalfd met de Geest bij zijn doop in de Jordaan. Aan het begin van zijn bediening leest Jezus uit de boekrol van Jesaja ("De Geest van de Heer rust op mij,want hij heeft mij gezalfd. Om aan armen het goede nieuws te brengen...", Lukas 4), en zegt dan: "Vandaag hebben jullie deze schrifttekst in vervulling horen gaan." (zie mijn drieluik over de doop van Jezus en wat dit betekende voor zijn autoriteit en zijn kracht). De Heidelbergse Catechismus leert dat wij delen in die zalving van Christus.
De kern van het verhaal van Jos Douma lijkt mij dit:
"Als het gaat om ‘Preken en de Geest’ geloof ik dat elke prediker is geroepen om die werkelijkheid te leren kennen en ervaren: de krachtige werking van de Geest die ons leidt, die ons vervult, die ons woorden geeft waar we zelf niet op kwamen, die ons in de ruimte zet, die ons leert om volledig afhankelijk van hem te zijn. Alleen hij maakt het Woord levend en krachtig. Alleen hij geeft wijsheid, alleen hij maakt ons liefdevol en krachtig. Hoe mooi zou het zijn als elke prediker vrijmoedig kan zeggen: ‘De Geest van de Heer rust op mij, want hij heeft mij gezalfd.’"
Ik ben wel heel benieuwd hoe Jos dit verder concreet zou willen maken. Hoe functioneert die zalving - deel je in de zalving van Christus, of is die zalving iets wat je mogelijk nog moet ontvangen (Randy Clark), of mag je je ervoor openstellen zodat de reeds ontvangen zalving (meer) werkzaam gaat worden in je bediening?
En hoe raakt de notie van zalving aan het preken "met betoon van Geest en van kracht", waarover Paulus spreekt? Preken met betoon van kracht - gaat dat alleen over de preek zelf, of wellicht ook over werkingen van de Geest rondom de prediking (moeten we hierbij ook denken aan profetische woorden of genezingen, zoals we dit zien bij Paulus)?
En wat betekent e.e.a. concreet voor het preekproces (preekvoorbereiding, het preken zelf, de verdere context voor de prediking)?
Kortom: boeiende - en inderdaad veelbelovende - denkrichting!
Lees hier het hele artikel van Jos Douma.
No comments:
Post a Comment