Wij geloven één heilige, katholieke en apostolische kerk

Al 1700 jaar verbindt de geloofsbelijdenis van Nicea christenen wereldwijd. Ter gelegenheid van dit
herdenkingsjaar verscheen de bundel Nicea voor nu, samengesteld door Margriet Westers (TUU), Jelle Huisman (PThU) en Arnold Smeets (SCT).

Dertig protestantse en katholieke theologen schreven bijdragen over telkens één zin uit de belijdenis.

Ik mocht iets schrijven over de kerk: 'Wij geloven één heilige, katholieke en apostolische kerk'.

Wat betekent die belijdenis voor mij?

 

Ik groeide op in een synodaal-gereformeerde kerk maar ademde de bevindelijkheid van ons gereformeerde-bondsdorp, was kerkplanter namens de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) en de Christelijk Gereformeerde Kerken in een gemeente met vooral Afrikaanse pinksterchristenen, en ben inmiddels ruim tien jaar anglicaans maar voel me ook thuis bij de rooms-katholieke eucharistie en laaf me aan de aanbidding in een Hillsong-gemeente. We hebben alle heiligen nodig, alle geuren en kleuren en spiritualiteiten door de eeuwen heen, om iets te beginnen begrijpen van de lengte en de breedte, de hoogte en de diepte van het geheimenis van Christus, de wijsheid en liefde die alle kennis te boven gaat, opdat we vervuld zult raken van de volheid van God (Efeziërs 3:18-19). Samen zijn we één Kerk: gedoopt in één Geest, één lichaam van één Heer, één God en Vader van allen, één hoop (Efeziërs 4:3-5).

Als anglicaan geloof ik inderdaad in de kerk. Een kerk is wat mij betreft niet zomaar een verzameling gelovigen, alsof je individueel kunt geloven en er vervolgens baat bij hebt om samen te komen (congregatio, zoals in sommige protestantse ecclesiologieën), maar het mystieke lichaam van Christus. De Kerk is sacramenteel, heilsbemiddelend. Hier krijgen we door de sacramenten deel aan het leven van Vader, Zoon en Geest. En hier, in de geleefde koinonia met God en met elkaar, wordt het Evangelie van Gods Koninkrijk daadwerkelijk goed nieuws in de gebrokenheid van ons bestaan.

Dit geloofsartikel staat onder de noemer van mijn vakgebied, de pneumatologie: de kerk is een uiting van de heilige Geest, die niet alleen gesproken heeft door de profeten maar nog altijd spreekt, aanraakt, leven geeft, bekrachtigt en haar gaven uitdeelt. Jezus kwam op aarde opdat de hele schepping doordrenkt zal zijn met de heilige Geest en Gods woonplaats zal zijn (1 Korintiërs 15:28; Openbaring 21:1-4). Dan komt de schepping tot vervulling, één in God. Van die toekomst is de kerk het prille begin, hoe gebrekkig ook: nu al gedoopt met de Geest, als voorschot op de doop van de hele schepping straks. Ook in die zin is de kerk katholiek: ze is de eschatologische gemeenschap van Gods Koninkrijk dat allesomvattend (kata, holos) is. De hele schepping zal vol zijn van God.

Als anglicaan hecht ik aan de notie van apostolische successie, maar de aanduiding apostolisch duidt hier in de eerste plaats aan dat de kerk deelt in de zalving van Christus met de Geest. Ze is gezonden om dit heil voor de hele schepping profetisch te verkondigen en belichamen, als een heilig en koninklijk priesterschap – geheiligd in Christus, haar Heer (1 Petrus 2:5-9).

Verkrijgbaar in je boekhandel of hier.